Wdrażanie strategii

Dlaczego warto współpracować z innymi regionami?

Rodzaje współpracy

Współpraca jest jednym z kluczowych założeń i źródeł innowacyjności i wartości dodanej metody LEADER . Współpraca zachęca i wspiera Lokalne Grupy Działania (LGD) do podejmowania działań z innymi LGD bądź grupami działającymi na podobnych zasadach z innych regionów, państw członkowskich bądź nawet państw trzecich. Komisja Europejska w „Przewodniku wdrażania środków współpracy w ramach osi LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich” wymienia dwa główne typy współpracy. Są to:

Współpraca międzyterytorialna Pojęcie to odnosi się do współpracy między różnymi obszarami wiejskimi w obrębie jednego państwa członkowskiego. We współpracy wewnątrz państwa członkowskiego uczestniczyć musi co najmniej jedna LGD w ramach osi LEADER, ale współpracować mogą z nią również inne grupy lokalne stosujące podobne podejście partycypacyjne.

Współpraca międzynarodowa. Można ją zdefiniować jako współpracę między różnymi obszarami wiejskimi z co najmniej dwóch państw członkowskich. We współpracy międzynarodowej uczestniczyć musi co najmniej jedna LGD w ramach osi LEADER, natomiast pozostałymi partnerami mogą być inne grupy lokalne stosujące podobne podejście partycypacyjne. Współpracę można rozszerzyć na grupy lokalne z państw trzecich

Działania wspólne

Projekty współpracy to konkretne działania z jasno określonymi rezultatami, które przynoszą korzyści dla wszystkich terytoriów w nie zaangażowanych. Projekty te muszą być wspólne, co oznacza, że są one wspólnie wdrażane. Istota takich wspólnych inicjatyw obejmować może szereg różnych działań przewidzianych w ramach PROW.

Koszty kwalifikowane

W ramach wspólnego podejścia, LGD z jednego obszaru może finansować wspólny projekt realizowany na innym terytorium. Jeżeli podmioty z obszaru danej LGD odnoszą korzyści z działań podejmowanych w ramach wspólnego projektu, jego lokalizacja może być zupełnie dowolna. Przykłady wspólnych działań (które odpowiadają krajowym zasadom wdrażania PROW) obejmują budowanie potencjału lub transfer wiedzy poprzez wspólne publikacje, seminaria szkoleniowe, umowy partnerskie (wymiana kierowników programów i członków zespołu) prowadzące do przyjęcia wspólnych metodologii i sposobów pracy bądź do ustalenia wspólnych lub skoordynowanych prac rozwojowych

Wartość dodana współpracy międzynarodowej

Współpraca nadawać może projektom lokalnym nowy wymiar, gdyż wskazuje uczestnikom alternatywne i nowatorskie sposoby identyfikacji i rozwiązywania problemów. W projektach współpracy powstają różne rodzaje wartości dodanej, jak np.:

• Bardziej ambitne projekty dzięki zwiększaniu masy krytycznej
  Dzięki współpracy międzynarodowej w projekcie można osiągnąć większą masę krytyczną, gdyż łączne korzyści przekraczają sumę poszczególnych osiągnięć (1+1=11). Łączenie zasobów i wiedzy może spowodować wystąpienie efektów skali i synergii, które korzystnie wpływają na osiąganie celów projektu (dotyczą one np. kosztów wyposażenia technicznego i technologii, szkoleń, marketingu itp.)

• Poprawa konkurencyjności: poszukiwanie nowych partnerów biznesowych, pozycjonowanie na nowych rynkach
  Wdrażanie projektu wspólnie z partnerami z innych państw może pomóc w promocji lokalnych produktów oraz miejsca ich pochodzenia. Współpraca międzynarodowa zwiększa możliwości biznesowe, tworząc tym samym potencjał dla wzrostu sprzedaży produktów, pozyskania partnerów biznesowych w celu ulepszenia produktu lub procesu produkcji, a także uzyskania dodatkowego know-how. W przeciwieństwie do konkurencji, współpraca pozwala partnerom odnieść korzyści ze wzajemnej komplementarności i zyskać na podobieństwach.

• Wspieranie nowoczesnych metod pracy i promowanie innowacji dzięki nowym umiejętnościom
  Nowe wizje i wymiar współpracy stanowią wsparcie i promują nowe metody pracy. Ponadto doświadczenia z innych krajów pomagają poszerzyć horyzonty biznesowe i zachęcają firmy lub organizacje do przyjęcia ulepszonego podejścia do działań operacyjnych. To z kolei powinno, zgodnie z zasadą domina, przynieść obszarom wiejskim korzyści społeczno-ekonomiczne i środowiskowe.

• Rozwijanie tożsamości terytorialnej i podnoszenie świadomości
  Współpraca międzynarodowa może pomóc lokalnej ludności w odkrywaniu na nowo swojego region i jego historii. Poprzez lepsze zrozumienie własnego regionu, kontakty międzynarodowe mogą przyczynić się do tego, że lokalne podmioty będą bardziej skłonne do jego reprezentowania i staną się tym sposobem jego „ambasadorami”.

• Wzmocnienie strategii terytorialnej i partnerstwa lokalnego
  Projekty współpracy międzynarodowej są powiązane z konkretnymi regionami i ich strategiami rozwoju lokalnego, wdrażanymi przez współpracujących partnerów. Projekty te pomagają więc sprostać potrzebom i wyzwaniom zawartym w strategiach współpracujących regionów.

Rozpocznij „małymi krokami”

Stworzenie solidnego projektu współpracy międzynarodowej jest długim procesem i wymaga cierpliwości. Istnieje wiele organizacji, jak ENRD, ELARD czy Krajowe Sieci Obszarów Wiejskich, które są w tym pomocne. Cały proces powinno się rozpocząć małymi etapami, co powinno umożliwić zachować dobry kierunek:

"Pod koniec 2003 roku LGD rozpoczęła serię wzajemnych wizyt, aby sprawdzić możliwości nawiązania współpracy z innymi LGD z krajów nadbałtyckich i okolic Morza Północnego. Po każdej z wizyt organizowano warsztaty z zakresu wspólnie uzgodnionego tematu, co stanowiło pierwszy krok w kierunku sformalizowanej współpracy. Obecnie (2007 rok) jesteśmy w kontakcie z 15 LGD z Danii, Szwecji, Finlandii, Litwy, Polski, Niemiec oraz Anglii i uczestniczymy w czterech różnych projektach współpracy. Nasza strategia zmierza do utworzenia długookresowej współpracy i liczymy, że projekty współpracy przyniosą wartość dodaną w postaci przyrostu obrotów w zakresie rozwoju o 5%.”
(LGD Vestsjælland, Dania)

Grupa Fokusowa nr 3 ds. Współpracy, Podkomitetu LEADER, wskazała na cztery główne trudności, które warto wziąć pod uwagę w trakcie wdrażania narzędzi współpracy:

• Różny czas podejmowania decyzji i różne zasady administracyjne w krajach członkowskich,
• Różne oczekiwania wobec beneficjentów w różnej dokumentacji strategii LEADER-a ,
• Zmienne oczekiwania w kwestii informowania ze strony różnych partnerów zaangażowanych we współpracę,
• z identyfikacją najbardziej istotnych obszarów tematycznych, w których potrzebna jest współpraca.