Tworzenie strategii

Jak ustalić wskaźniki?

Definicja

Wskaźnik są miernikami, które dostarczają informacji na temat przeszłych oraz bieżących trendów i wspierają managerów projektów i programów w podejmowaniu decyzji, które wpływają na przyszłe wyniki. Przydatność wskaźników dla celów monitorowania i oceny jest powszechnie znana. Powinno się stosować wskaźniki powiązane z oczekiwanymi wynikami, rezultatami i oddziaływaniem.

Wskaźniki przyjmują najczęściej wartości liczbowe. Aczkolwiek, w sytuacji gdy nie da się zastosować danych ilościowych (statystycznych), można przeprowadzić ocenę jakościową lub posłużyć się logicznymi założeniami.

Identyfikacja istotnych wskaźników

Wybór najbardziej odpowiednich wskaźników jest trudny Stworzenie udanego system monitorowania i oceny wymaga zaangażowania kilku ludzi w proces identyfikowania wskaźników: tych, którzy zbiorą dane, tych, którzy dane wykorzystają oraz tych, którzy posiadają wiedzę techniczną, aby zrozumieć zalety i ograniczenia poszczególnych mierników. Można zwrócić się do osoby wspierającej proces podejmowania decyzji o pomoc w znalezieniu i wyborze najbardziej odpowiednich wskaźników.

Poniższe pytania mogą pomóc w utworzeniu wskaźników dla Twojej strategii LEADER:

• Czy wskaźnik dostarcza wiedzy na temat oczekiwanych rezultatów i warunków?
  Wskaźniki powinny, w miarę możliwości, dostarczać bezpośrednich informacji na temat warunków i rezultatów, które mierzą. Ze względu na dostępność danych i ograniczenia czasowe, czasami skorzystać trzeba z miar przybliżonych. W tej sytuacji należy pamiętać, że nie zawsze muszą one dostarczać poprawnych informacji na temat warunków lub rezultatów.

• Czy wskaźnik był przez cały czas tak samo definiowany? Czy dane dla wskaźnika zbierane były przez cały czas w ten sam sposób?
  Aby wyciągać wnioski w czasie, osoby podejmujące decyzje muszą być pewne, że posługują się danymi, które mierzą to samo zjawisko (nazywa się to wiarygodnością danych). Definicja wskaźnika musi więc pozostać spójna za każdym razem, gdy jest on mierzony. Dobrym przykładem jest wskaźnik pracy na pełen etat. Ponadto, gdy posługujemy się procentami, należy dokładnie określić mianownik i stosować go konsekwentnie. Co więcej, należy zadbać o użycie tych samych instrumentów pomiaru i protokołu zbierania danych, aby zapewnić spójność zbieranych danych.

• Czy dostępne będą dane dla wskaźnika?
  Aby dane były przydatne w procesie podejmowania decyzji, muszą być zbierane regularne. Dane na temat wyników dostępne są najczęściej raz do roku, natomiast dane na temat produkcji, procesów i nakładów dostępne są częściej.

• Czy dane są obecnie zbierane? Jeżeli nie, to czy można stworzyć względnie tanie narzędzia do ich zbierania?
  Dane, szczególnie te odnoszące się do wskaźników nakładów i produkcji oraz niektórych standardowych wskaźników wynikowych są już najczęściej zbierane. Jeżeli tak nie jest należy porównać koszt wysiłków związanych z ich zebraniem tych danych z ich potencjalną użytecznością.

• Czy wskaźnik jest istotny dla większości osób? Czy wskaźnik dostarcza wystarczających informacji na temat stanu i rezultatów, aby przekonać zarówno zwolenników jak i przeciwników?
  Wskaźniki, które przekazywane są do publicznej wiadomości, muszą być wiarygodne. Muszą dostarczać informacji, które są zarówno łatwe do zrozumienia, jak i akceptowane przez najważniejsze związane z projektem podmioty. Jednakże osoby, które są silniej zaangażowane w projekt, mogą być zainteresowane wskaźnikami bardziej technicznymi i trudniejszymi do wyjaśnienia (np. indeksami)

• Czy wskaźnik ma charakter ilościowy?
  Wskaźniki numeryczne dostarczają najbardziej przydatnych i zrozumiałych informacji dla osób podejmujących decyzje. Jednakże, w niektórych przypadkach, aby zrozumieć dane zjawisko, konieczne może okazać się skorzystanie z informacji o charakterze jakościowym.

Podejście empiryczne

W ramach praktycznego, oddolnego podejścia LEADER, przed stworzeniem całego zestawu wskaźników, warto najpierw wypróbować po jednym ze wskaźników z każdego projektu. Do końca okresu programowania będziesz mieć całą listę wskaźników, które z oddolnego punktu widzenia wydawały się istotne, Przydatność oraz ewentualnie koniczność zmiany zestawu wskaźników zawartych w dokumentacji strategii pozwolą ocenić dane empiryczne.

Potrzeba ustalenia wspólnych wskaźników

Wskaźniki służące ocenie strategii LEADER mogą się znacząco różnić pomiędzy regionami, co wynika z różnych potrzeb silnie zróżnicowanych obszarów wiejskich w UE. Jednakże, aby móc porównywać informacje na temat wyników na poziomie unijnym i krajowym, potrzebny jest zestaw wspólnych wskaźników dla wszystkich regionów. Są one zdefiniowane w unijnych Wspólnych Ramach Monitorowania i Oceny (CMEF).