„Przedsiębiorstwa działające na obszarach wiejskich” to jeden z tematów, nad którymi pracuje ENRD w ramach opracowania tematycznego „Inteligentne i konkurencyjne obszary wiejskie”. Prace nad tą kwestią skupiają się na określeniu, jak można skuteczniej wspierać przedsiębiorczość wiejską w docieraniu na nowe rynki i tworzeniu nowych typów udanej wiejskiej działalności gospodarczej, zarówno w gospodarstwie rolnym, jak i poza nim.
W toku prac ustalono nowe tendencje i szanse dla przedsiębiorstw działających na wiejskich obszarach Europy. Obejmują one szereg możliwości, od tych oferowanych przez biotechnologię po gospodarkę doświadczeń, jak również szanse stwarzane przez nowe technologie informatyczne oraz zmieniające się potrzeby konsumentów.
Wykorzystanie tych nowych możliwości wymaga nowego sposobu myślenia o przedsiębiorstwach działających na obszarach wiejskich, „odważnych pomysłów” oraz usprawnionych, nowoczesnych form wspierania działalności gospodarczej. Muszą one zarówno zapewniać elastyczne wsparcie poszczególnym wiejskim przedsiębiorstwom, jak i pomagać w pokonywaniu przepaści cyfrowej w celu poprawy otoczenia biznesu na obszarach wiejskich.
Zapewnienie elastycznego wsparcia przedsiębiorstwom oznacza:
- inteligentniejsze strategie, wykraczające poza „jednorazowe” interwencje i zmierzające do wsparcia całego procesu rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej, innowacji i akceleracji (np. podejście przewidujące akceleratory przedsiębiorczości na obszarach wiejskich);
- utworzenie „ekosystemu wsparcia” obejmującego różne elementy i praktyki, takie jak wzajemne uczenie się, mentoring, szkolenia, doradztwo itp., z których można korzystać stosownie do potrzeb;
- zapewnienie przedsiębiorcom szybkiego dostępu do elastycznych form finansowania niewielkimi kwotami;
- dostosowanie modeli wsparcia w celu przezwyciężenia dodatkowych trudności praktycznych, jakie mogą wystąpić w środowisku wiejskim.
Pokonanie przepaści cyfrowej obejmuje:
- wspieranie wdrażania szerokopasmowego dostępu do internetu na wszystkich obszarach wiejskich Europy, np. poprzez innowacyjne, oparte na społeczności strategie łączy szerokopasmowych;
- budowę umiejętności i zdolności cyfrowych wśród ludności i przedsiębiorców wiejskich, aby mogli skorzystać z możliwości cyfrowych, np. dostępu do nowych rynków; oraz
- wykorzystanie wiejskich centrów cyfrowych oferujących szybki, niezawodny dostęp do internetu, fizyczną przestrzeń roboczą oraz szereg usług wsparcia przedsiębiorczości i społeczności, dostosowanych do lokalnych potrzeb.
Strategiczne wdrażanie działań Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW)
PROW zapewniają zbiór narzędzi (działań), z których można skorzystać na rzecz tego rodzaju modeli wsparcia przedsiębiorstw działających na obszarach wiejskich. Są to zwłaszcza:
- budowa umiejętności i zdolności przez transfer wiedzy (działanie 1), usługi doradcze (działanie 2), współpraca (działanie 16), LEADER/RLKS (działanie 19), a także pomoc techniczna (działanie 20); oraz
- zapewnienie elastycznych form finansowania rozwoju gospodarstw i przedsiębiorstw (działanie 6), a także LEADER/RLKS (działanie 19).
Efektywne podejścia wiążą się ze skutecznym wykorzystaniem działań PROW w sposób komplementarny oraz ze skuteczniejszą koordynacją PROW z innymi politykami, inicjatywami i narzędziami, które mogą mieć wpływ na rozwój obszarów wiejskich – takimi jak rozwój regionalny, Broadband Europe i instrumenty finansowe.
