Rozwój kierowany przez lokalną społeczność
Od czasu swojego powstania w 1991r. jako inicjatywa wspólnotowa Komisja Europejskiej, podejście LEADER ewoluowało i stało się jednym z głównych narzędzi polityki rozwoju obszarów wiejskich, które przyciąga znaczną uwagę w UE i poza nią, nie tylko na obszarach wiejskich, ale również w miastach i na obszarach nadmorskich.
W nowym okresie programowania, rozwój kierowany przez lokalną społeczność (CLLD) stać ma się narzędziem angażowania mieszkańców na poziomie lokalnym w znajdywanie rozwiązań dla wyzwań społecznych, środowiskowych i gospodarczych. Przewiduje się, że CLLD ułatwi wdrażanie zintegrowanego podejścia wobec europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFRR, EFS, EFMR i EFRROW). Państwa członkowskie będą musiały określić w umowach partnerskich, w jaki sposób zamierzają wspierać CLLD i wskazać, w których programach i na jakich obszarach można wykorzystać CLLD. CLLD jest podejściem fakultatywnym w przypadku EFRR, EFS i ERMR, natomiast w przypadku EFRROW jego stosowanie jest obowiązkowe. Dlatego też kluczowe elementy LEADER, takie jak lokalne grupy działania, lokalne strategie rozwoju, obszar i ludność nim objęte pozostaną aktualne.
Nowe podejście CLLD pozwala na lepsze skoordynowanie wsparcia typu LEADER ze wsparciem rozwojowym pochodzącym z innych funduszy unijnych i powinno tym sposobem wzmocnić powiązania pomiędzy obszarami wiejskimi, miejskimi i rybackimi.
Aby zapoznać się z ogólnymi informacjami na temat CLLD, przejdź na poświęconą temu tematowi część strony internetowej ENRD.
Zapoznaj się z odpowiednimi materiałami ENRD, wytycznymi, narzędziami i przykładami wdrażania LEADER klikając na poniższe zakładki.
Wnioski z okresu 2007-2013
Zbiór linków do prac ENRD, które dotyczą podejścia LEADER i CLLD w rozwoju obszarów wiejskich.
- 11. numer Przeglądu obszarów wiejskich (Rural Review 11): „LEADER i współpraca” (kwiecień 2012) [PDF ] koncentruje się na wzajemnych relacjach pomiędzy dwoma kluczowymi elementami podejścia LEADER – lokalnymi strategiami rozwoju i współpracą.
- Grupa fokusowa ds. wdrażania podejścia oddolnego w LEADER została stworzona w celu zebrania różnych modeli wdrażania LEADER; zidentyfikowania najważniejszych problemów i dobrych praktyk w zakresie wdrażania LEADER oraz zastanowienia się nad możliwymi rozwiązaniami.
- Grupa fokusowa ds. utrzymania innowacyjnego/eksperymentalnego charakteru LEADER analizowała kwestie związane z określeniem stopnia innowacyjności LEADER i zbierała przykłady dobrych praktyk w zakresie projektowania i wdrażania warunków kwalifikowalności dla innowacyjnych projektów i programów wsparcia innowacji.
- Grupa fokusowa ds. wdrażania narzędzia „Współpraca” analizowała kwestie związane z elementami współpracy międzynarodowej w ramach LEADER.
- Grupa fokusowa ds. lokalnych strategii rozwoju została utworzona w celu przeanalizowania dwóch kluczowych aspektów lokalnych strategii rozwoju – ich tworzenia i wdrażania.
- Trzecie Spotkanie LEADER 2013: Budując mosty dla przyszłości zostało zorganizowane w celu wsparcia procesu skutecznego programowania CLLD na poziomie krajowym i lokalnym.
- Biblioteka publikacji nt. LEADER obejmuje informacje i dokumenty na temat LEADER II, LEADER+ i bieżącego programu LEADER.
- Baza danych lokalnych grup działania (LGD) zawiera informacje na temat wszystkich zarejestrowanych LGD, w tym ich cele i dane kontaktowe.
- Przewodnik po współpracy międzynarodowej zawiera linki do informacji, których celem jest wsparcie LGD w procesie przygotowania i wdrażania projektów współpracy międzynarodowej.
- Sekcja Zasady i procedury współpracy międzynarodowej w państwach członkowskich zawiera informacje na temat LGD, ich dane teleadresowe i dane innych podmiotów uczestniczących we współpracy międzynarodowej.
- Część Zestawu narzędzi LEADER dotycząca lokalnych grup działania (LGD) zawiera praktyczne i przydatne informacje na temat różnych kwestii związanych z tworzeniem LGD.
- Część Zestawu narzędzi LEADER dotycząca tworzenia i wdrażania strategii zawiera wytyczne w zakresie tworzenia i wdrażania lokalnych strategii rozwoju.
- LEADER forward – podejście LEADER w rozwoju obszarów wiejskich
- Zasady LEADER
Przykłady wdrażania LEADER
Poniżej zamieszczono przykłady projektów LEADER i współpracy międzynarodowej, studia przypadków i przykłady udanej realizacji PROW.
-
Broszura informacyjna projektu EFRROW nt. LEADER [PDF ] prezentuje i podkreśla wartość dodaną LEADER przedstawiając konkretne przykłady projektów finansowanych z EFRROW.
- Seria arkuszy informacyjnych nt. lepszych praktyk LEADER w lokalnych strategiach rozwoju w UE przedstawia przykłady działań podejmowanych przez instytucje zarządzające i lokalne grupy działania w trakcie wdrażania podejścia LEADER w okresie 2007-2013. Celem tej serii jest podkreślenie, które elementy procesu projektowania i realizacji lokalnych strategii rozwoju (LSR) okazały się udane. Więcej informacji uzyskać można klikając na linki do poniżej zamieszczonych poszczególnych arkuszy informacyjnych:
- Wieloetapowa procedura wyboru LGD (FI) [PDF ]
- Wielopoziomowy proces składnia wniosków i ciągłego monitorowania (UK) [PDF ]
- Jasne zasady i metody zapewniające zintegrowanie wielu sektorów w strategiach lokalnych (GR) [PDF ]
- Ustalanie mierzalnych założeń dla LSR w celu wykazania wartości dodanej LEADER (IE) [PDF ]
- Praktyczna lista zadań dla LGD przygotowujących swoje lokalne strategie rozwoju (SE) [PDF ]
- Wspieranie niezależności LGD i obiektywne podejmowanie decyzji (FI) [PDF ]
- Wewnętrzny proces oceny LGD (FI) [PDF ]
- Wspieranie regionalnego charakteru LEADER (FR) [PDF ]
- Uwzględnianie społecznej odpowiedzialności biznesu w projektach LEADER (ES) [PDF ]
- Uwzględnianie LSR w planowaniu terytorialnym na szerszą skalę (ES) [PDF ]
- Lepsze monitorowanie i lepsza ocena LEADER (IT) [PDF ]
- Wykorzystanie metod partycypacyjnych w tworzeniu wysokiej jakości lokalnych strategii rozwoju (IT) [PDF ]
Zapoznaj się z rzeczywistymi przykładami projektów LEADER i współpracy międzynarodowej finansowanymi w ramach PROW 2007-2013.
Przygotowanie do okresu 2014-2020
Przydatne informacje dotyczące przygotowań do programowania i wdrażania CLLD na obszarach wiejskich i poza nimi.
- Informacje na temat unijnej polityki spójności 2014-2020.
- Inicjatywy istotne z punktu widzenia wdrażania CLLD, w tym jego zastosowanie poza obszarami wiejskimi.
- Warsztaty nt. rozwoju kierowanego przez lokalną społeczność zostały zorganizowane przez DG AGRI i PK ENRD w ramach 10. Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast – DNI OTWARTE. Celem tych warsztatów było: rozpoczęcie dyskusji na temat przygotowania, projektowania, wdrażania i zarządzania lokalnymi strategiami rozwoju (LSR); wyjaśnienie, w jaki sposób sieci mogą zostać wykorzystane jako narzędzie mobilizowania podmiotów; a także przekazanie szerokiej publiczności informacji na temat wartości dodanej współpracy międzynarodowej pomiędzy lokalnymi regionami.
- Biuletyn nt. rozwoju kierowanego przez lokalną społeczność [PDF ] (DG REGIO) podkreśla kluczowe elementy przyszłego podejścia.
- Głównym celem stworzenia przez dyrektoriaty generalne Komisji Europejskiej (AGRI, EMPL, MARE i REGIO) wspólnych wytycznych dotyczących rozwoju kierowanego przez lokalną społeczność w europejskich funduszach strukturalnych i inwestycyjnych [PDF ] (29 kwietnia 2013) jest chęć pomocy władzom państw członkowskich w stworzeniu warunków do efektywnego wykorzystania CLLD w umowach partnerskich i zaprojektowania go w odpowiednich programach.
- Seminarium nt. rozwoju kierowanego przez lokalną społeczność (CLLD) w europejskich funduszach strukturalnych i inwestycyjnych 2014-2020, które odbyło się w dniu 6 lutego 2013r., zaowocowało powstaniem wytycznych i wskazówek dotyczących programowania CLLD w odniesieniu do wspólnych ram strategicznych 2014-2020.
- Warsztaty nt. rozwoju kierowanego przez lokalną społeczność zostały zorganizowane przez ENRD w celu wymiany informacji i pomysłów na przyszły okres programowania oraz zidentyfikowania potrzeb interesariuszy w tym zakresie, a także określenia możliwej roli sieci w fazie przygotowań.
- Informacje na temat inicjatywy tematycznej KSOW nt. CLLD, która służy jako forum wymiany informacji pomiędzy krajowymi sieciami obszarów wiejskich.